İlâhiname

Feridüddin Attâr (y.1140-1220): Klasik Fars edebiyatının 12. yüzyıl sonu 13. yüzyıl başındaki en önemli şair ve mutasavvıflarındandır. Bilgi, düşünce ve inancını manzum hikâyeler halinde dile getirmiş, Mantık Al-Tayr, Tezkiretü’l-Evliya ve İlâhiname gibi eserleriyle kendisinden sonra gelen pek çok şairi etkilemiştir. Mantık Al-Tayr gibi İlâhiname de Mevlânâ’nın Mesnevî’sini besleyen önemli kaynaklar arasında yer almıştır.

Abdülbâki Gölpınarlı (1900-1982): 20. yüzyılda ülkemizin yetiştirdiği en önemli edebiyat tarihçilerinden ve (şarkiyat) doğubilimcilerindendir. Hasan Âli Yücel’in MEB Klasikleri’nden 1980’lere, dîvân, tasavvuf ve halk edebiyatımızdan ve Farsçadan yaptığı temel yapıt çevirileri ve incelemeleriyle de kültür hayatımızda unutulmaz bir iz bırakan Gölpınarlı’nın sayısız eseri arasında, Mevlâna Külliyatı, Fuzulî, Nedim ve Yunus Emre’nin dîvânları da vardır.

İçindekiler

Birinci Basıma Önsöz

İkinci Basıma Önsöz

Başlangıç

Peygamberler Ulusunu Övüş

Peygamber'in Miracı

Hikâye

Sıddıyk'ın Ululuğu

Faruk'un Ululuğu

Zin-nûren'in Ululuğu

Murtazâ'nın Ululuğu

Kitabın Başlangıcı

Birinci Makale

Babanın Verdiği Cevap

Kocası Sefere Giden Namuslu Kadın

İkinci Makale

Babasının Verdiği Cevap

Şehzadeye Âşık Olan Kadın

Rum Ülkesinde Esir Düşen

Bir Alevi ile Bir Âlim ve Bir Puşt

Süleyman ve Davut'la Âşık Karınca

Emîrü'l-Mü'minîn Ali İle Karınca

Adalet Sahibi Nûşirevan'la İhtiyar Bağcı

Cendli Hoca (Kemâl) ile Köpek

Mâşuk-ı Tûsî ile Köpek ve Atlı

Şeyh Ebu-Sîd'in Bir Sûfîyle ve Bir Köpekle Konuşması

Ebu'l-Fadl Hasan'ın Can Verirken Söylediği Sözler

Üçüncü Makale

Babasının Verdiği Cevap

İbrahim Edhem'in Dervişten Suali

Şeyh Gürgânî ile Kedi

Hristiyan Çocuğu

Güzel Bir Oğlu Bulunan İhtiyar

Yakup ve Yusuf

Yusuf ve İbni Yâmin

Günahkâr Bir Gençle Ona Musallat Azap Melekleri

Bilgi Sahibi Genç, Cennet ve Ulu Tanrı'yı Görüş

Bir Dervişin Mecnun'a Yaşını Sorması

Sıtmaya Tutulan Deli

Dördüncü Makale

Hintli Sertapek

Güzel Bir Oğlu Bulunan Vezir

Askerlerden Kaçan Padişah

Bir Çavuşun Şehzadeye Âşık Oluşu

İhtiyar Oduncuyla Sultan Mahmud

Beşinci Makale

Babasının Verdiği Cevap

Şiblî ile Ekmekçi

Namaz Kılan Adamla Köpek

İsa ile Dünyanın Konuşması

Papazla Şeyh Ebu'l-Kasım-ı Hemedânî

Müslüman Olan Hıristiyan

Ömer'e Air Bir Hikâye

Köprü Yaptıran Mecûsi

Yoksul Birinin Caferü's-Sâdık'tan Sorusu

Bir Dilim Ekmeğe Değmeyen Namaz

Hakkında Bir Meczûbun Sözü

Bir Meczûbun Cuma NAmazı

Altıncı Makale

Babasının Cevabı

Bir Adamla Azrail ve Süleyman Peygamber

Mancınık Taşıyla Yaralanan Genç

Mısırdaki Meczûp

Fahreddin-i Gürgânî ile Padişahın Kölesi

Hüseyn-i Mansur'un Dardaki Hâli

Mecnun'un Leyla'ya Aşkının Artması

Ay Yüzlü Çocukla Nazar Sahibi Derviş

Şeyh Nuri ile Kör

Ebu'l-Kasım-ı Hemedânî^ye Ait Hikâye

Yedinci Makale

Babasının Cevabı

İsm-i Âzamı Öğrenmek İsteyenle İsa

İbrahim Peygamber'le Nemrut

Bir Hıristiyanla Şeyh Bâyezid

Başını Kâbe Kapısına Vuran Meczûp

Eyüp Peygamber'e Ait Bir Hikâye

Yusuf Hemedânî'ye Ait Bir Hikâye

Zeliha'ya Ait Bir Hikâye

Temsil

Ebubekir Sefâle'ye Ait Bir Hikâye

Sultan Mahmud'la Meczûp

Kesilmiş Ağaç

Hasan-ı Basri ile Rabia

Musa Peygamber'e Ait Bir Hikâye

Susan Meczûp

Birisinin Mecnun'dan Leyla Hakkında Sorusu

Bir Müezzin ve Adamın Birinin Meczûba Sorusu

Ebu-Said'e Ait Bir Hikâye

Sultan Mahmud'la Ayâz

Sekizinci Makale

Babasının Cevabı

Âdem ve Havvâ ile İblis'in Çocuğu

İblis'in Ağlayışı

Yusuf Peygamber ile İbn-i Yâmin

Sultan Mahmud'la Ayâz

Güzel Bir Oğlanla Perişan Bir Hâle Düşen Âşık

Sultan Mahmud'un Ölüm Hâlindeyken Ayâz'a Söylediği Söz

Eli Kesilen Hırsız

Ay ve Ayın Güneşe Hasedi

Birisinin Mecnun'a Sorusu

İblis'e Ait Bir Hikâye

Sultan Mahmud'dan Büyüklerin Dilek Dilemeleri

Şiblî'ye Ait Bir Hikâye

Tur Dağı'nda Musa ile İblis

Dokuzuncu Makale

 Babasının Verdiği Cevap

Sultan Mahmud'la Kocakarı

Behlûl ve Mezarlık

Yıldız Bilgisini Bilen Padişah

Hikâye

Şakıyk-ı Belhî'nin Tevekkül Hakkındaki Sözleri

Tanrı'dan Gömlek İsteyen Meczûp

Meczûpla Ebu-Bekr-i Vassıtî

Gönlü Yanık Kocakarı

Ateş ve Kav

Ebu-Aliyy-i Farmidî'ye Ait Bir Hikâye

Mahşer Günündeki Suçlu

Sultan Mahmud'un Askeri Teftişi

Onuncu Makale

Babasının Cevabı

Sultan Sencer'le Abbâse-i Tûsî

Musa'nın Ulu Tanrı'ya Münacatı ve Velilerden Birini Görmek İstemesi

Bedenler Yaratılmadan Ruhların Hâlleri

Peyganber'in Zevcelerine Ait Bir Hikâye

Rabia'ya Ait Bir Hikâye

Behlûl'e Ait Bir Hikâye

Leys-i Busence'ye Ait Bir Hikâye

Musa ve İbadet Eden Kul

Buharalı Pirle Puştun Biri

Gazalî ile Mülhit

Duacıyla Meczûp

Ağlayan Bir Meczûp

Bir Meczûbun Tanrı'ya Münacatı

Baht ve Devlet Hususunda Şeyhin Bir Sözü

On Birinci Makale

Babasının Verdiği Cevap

Çölde Yapayalnız Bulunan Er

Bir Tabut Gören Meczûp

Yeni Doğmuş Çocuk Hakkında Peygamber'in Sözü

Hasan ve Huseyn'e Ait Bir Hikâye

Şiblî ile Şiblî'ye Bir Sual Soran

Sultan Mahmud'la Ayâz Hamamda

Şeyh Bâyezid'le Kendisine Had Vurulan Kallâş

Köle ile Abdullah-ı Mubârek

Peygamberin Huzuruna Gelen Habeşli

Aldığı Kızı Kız Bulmayan Adam

On İkinci Makale

On Üçüncü Makale

On Dördüncü Makale

On Beşinci Makale

On Altıncı Makale

On Yedinci Makale

On Sekizinci Makale

On Dokuzuncu Makale

Yirminci Makale

Yirmi Birinci Makale

Yirmi İkinci Makale

Kitabın Bitimi